한국국제교류재단

Gwon O-sang đã tạo ra tác phẩm điêu khắc từ những bức ảnh. Khác với chủ nghĩa lập thể tạo nên tác phẩm phẳng có độ sâu ba chiều bằng cách biểu hiện cùng lúc nhiều hình ảnh hai chiều từ những góc độ khác nhau của vật thể, Gwon O-sang đã ghép hàng trăm hàng ngàn bức ảnh phẳng được chụp ở nhiều góc độ khác nhau để tạo thành tác phẩm hình khối ba chiều thật sự, bên trong trống rỗng hoặc được lấp đầy bằng xốp để có được sự nhẹ nhàng. Tác phẩm “điêu khắc ảnh” này không có ở bất cứ đâu trong lịch sử mỹ thuật.

Tác giả Gwon O-sang tạo dáng giữa các tác phẩm thời kỳ đầu của mình. Ông liên tục đặt câu hỏi về bản sắc của tác phẩm điêu khắc và đang thử nghiệm cấu trúc tạo hình mới.

“Untitled G-Dragon, A Space of No Name” (G-Dragon vô đề, không gian vô danh). 2015. Kỹ thuật in C-print, chất liệu đa phương tiện. 380 x 176 x 105 cm.
Trong tác phẩm này, ca sĩ G-Dragon được khắc họa như thiên thần Michael đánh bại ác quỷ Lucifer.
ⓒ Bảo tàng Victoria & Albert

Gwon O-sang đã tạo ra tác phẩm điêu khắc từ những bức ảnh. Khác với chủ nghĩa lập thể tạo nên tác phẩm phẳng có độ sâu ba chiều bằng cách biểu hiện cùng lúc nhiều hình ảnh hai chiều từ những góc độ khác nhau của vật thể, Gwon O-sang đã ghép hàng trăm hàng ngàn bức ảnh phẳng được chụp ở nhiều góc độ khác nhau để tạo thành tác phẩm hình khối ba chiều thật sự, bên trong trống rỗng hoặc được lấp đầy bằng xốp để có được sự nhẹ nhàng. Tác phẩm “điêu khắc ảnh” này không có ở bất cứ đâu trong lịch sử mỹ thuật.

Anh đã bắt đầu “điêu khắc ảnh” như thế nào?
Khoa Điêu khắc Tạo hình, Trường Đại học Hongik mà tôi nhập học năm 1994 là nơi kết hợp giữa đam mê đầy tràn của các giáo sư mới và khí phách của những giáo sư du học nước ngoài trở về nên ý thức “phải làm một nghệ thuật mới” chiếm lĩnh khắp nơi. Thêm vào đó, lúc bấy giờ là thời kỳ văn hóa Indie trước Trường Đại học Hongik bắt đầu thể hiện màu sắc, và là thời kỳ xuất hiện thế hệ X (gồm những người sinh từ năm 1965 đến 1980 - chú thích của người dịch) khác biệt với thế hệ “bùng nổ trẻ sơ sinh” (gồm những người sinh từ năm 1946 đến 1964 - chú thích của người dịch) trước đó. Bầu không khí cuối thế kỷ và kỳ vọng vào thiên niên kỷ mới đã cùng tồn tại song song. Tự thân chương trình giảng dạy của trường có rất nhiều tiết học mang tính truyền thống, nhưng chúng tôi ủng hộ những nỗ lực mới của nhau. Trong bối cảnh như vậy, tôi đã tham gia lớp nhiếp ảnh của câu lạc bộ trường.

Văn phòng của Khoa Điêu khắc tôi tìm đến vào ngày đầu tiên nhập học có trần nhà rất cao và rộng, đống đất mà sinh viên đang làm việc được phủ ni-lông, đá và cây cối rải rác khắp nơi. Nhìn cảnh tượng đó, tôi đã nghĩ “Điêu khắc là công việc đòi hỏi thể lực mà vóc dáng mình thuộc dạng nhỏ bé, chắc là không dễ dàng rồi”. Vì muốn tiếp tục công việc điêu khắc yêu thích của mình, tôi đã tìm kiếm vật liệu dễ tìm, dễ sử dụng và đã tìm thấy giấy in ảnh. Tôi đã bắt đầu sự nghiệp điêu khắc ảnh như vậy. Gần như tôi đã bắt đầu công việc này để mình được thoải mái.

“Composition” (Tổng hợp). 2023. Kỹ thuật in màu lưu trữ, chất liệu đa phương tiện. 110 × 40 × 42 cm.
Được tạo ra nhằm tôn vinh những sáng tạo của Henry Moore, tác phẩm này mang vẻ đẹp độc đáo về mặt tạo hình, được hoàn thiện bằng vô số ảnh chụp dán lên mặt ngoài một cách vui nhộn - một phương thức rất đặc trưng của Gwon O-sang.
ⓒ Phòng trưng bày Arario

“New Structure 4 Prism & Macallan” (Cấu trúc mới 4 Prism & Macallan). 2014. Kỹ thuật in phun mực, chất liệu bạc. 275 × 316 × 197 cm.
“New Structurer” là tên của loạt tác phẩm lập thể hóa những tác phẩm trong loạt "The Flat" vốn được tạo ra bằng cách cắt dán nhiều hình ảnh xuất hiện trong tạp chí rồi chụp ảnh lại.
ⓒ Phòng trưng bày Arario

Tôi được biết rằng điêu khắc ảnh được tạo ra từ nhận thức của anh về cơ thể. Trước khi tốt nghiệp đại học, anh đã ra mắt một cách rực rỡ thông qua triển lãm đúng không?
LOOP là không gian phá cách đầu tiên của Hàn Quốc được khai trương vào năm 1999 và tôi đã lần đầu tiên ra mắt “Deodorant Type” (Loại khử mùi) tại triển lãm ngắn hạn lần thứ ba của LOOP. Đây là tác phẩm có cùng phong cách với “A Statement of 420 Pieces on Twins” (Biểu đạt 420 mảnh tạo thành cặp song sinh) thuộc sở hữu của Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Quốc gia. Tôi đã rất may mắn khi tổ chức được triển lãm cá nhân đầu tiên chỉ hai năm sau đó tại Không gian Nghệ thuật Insa (Insa Art Space). Kể từ đó, tôi đã nhận được lời mời của một số bảo tàng mỹ thuật, và đồng hành với Phòng Trưng bày Độc quyền Arario từ năm 2005.

Tìm kiếm nguyên liệu dễ tìm và dễ xử lý, Gwon O-sang đã bắt gặp giấy in ảnh, từ đó bắt đầu nghệ thuật điêu khắc ảnh của mình.

Được tạo ra chỉ với những hình ảnh thu thập được từ Internet và tạp chí, những chiếc ô tô tí hon làm từ đất sét và đồng này được đặt tên là “The Sculpture”.

Các tác phẩm ở đây gọi chung là điêu khắc ảnh nhưng nếu nhìn vào quá trình làm việc 25 năm của anh thì có thể thấy thể loại của chúng rất đa dạng.
Trên trang web của tôi có đến 10 phân loại những gì được xem là “tác phẩm” (works). Trong số đó, “Deodorant” là một nhánh lớn bắt đầu từ khi tôi học đại học và tiếp tục cho đến hiện nay. Chất khử mùi (deodorant) không khử nguồn gốc của mùi mà chỉ khẽ che mùi đi bằng một mùi khác. Tương tự như vậy về mặt bản chất, tổ hợp nhiều bức ảnh ghép lại với nhau tạo nên cho tác phẩm điêu khắc một vẻ ngoài khác biệt so với nguyên mẫu.

Loạt tác phẩm “The Flat” (Mặt phẳng) gồm những bức ảnh được tạo ra từ việc cắt các ảnh chụp quảng cáo đồng hồ, mỹ phẩm, đá quý từ tạp chí, sau đó sắp đặt các ảnh cắt này trong không gian ba chiều rồi chụp và in ảnh lại lần nữa. Từ mặt phẳng của tạp chí, khối lập thể trở thành các tác phẩm điêu khắc, sau đó lại biến thành những bức ảnh phẳng. Sau đó tôi có loạt tác phẩm “New Structure” (Cấu trúc mới), trong đó các hình ảnh hai chiều trong loạt “The Flat” nhảy ra từ những bức ảnh, trở lại thành khối lập thể; và loạt tác phẩm “Relief” (Giải tỏa) trong đó những khối lập thể này được gắn trên tường.

Khi nhìn vào vật liệu thay vì cấu trúc, điêu khắc ảnh được chia thành các tác phẩm bán thân của con người hay động vật, và các tác phẩm tĩnh vật. Nhìn toàn thể, nó khám phá ý nghĩa của các biểu hiện thông qua trọng lượng, không gian, thời điểm, và sự trừu tượng. Vì tiếc mấy khúc gỗ sồi còn sót lại sau khi điêu khắc, tôi bắt đầu dự án hợp tác với tác giả Kim Min-ki làm đồ nội thất dành cho văn phòng. Từ năm 2021, tôi cũng bắt đầu làm các tác phẩm điêu khắc hình dạng bong bóng bằng cách dán những bức ảnh hai chiều lên những vật mẫu ba chiều.

Hàng chục chiếc xe mini lấp đầy một tủ trang trí trông thật thú vị. Đây dường như không phải là công việc chụp ảnh thì phải?
Chúng tôi sử dụng nguyên liệu điêu khắc truyền thống như đất sét và đồng để tạo ra những chiếc xe hơi và xe máy này, dựa vào những hình ảnh thu thập được từ internet và tạp chí chứ chưa nhìn thấy nguyên mẫu thật bao giờ. Tôi gọi chúng là loạt tác phẩm “The Sculpture” (Điêu khắc). Chúng tôi bắt đầu với những chiếc xe hơi ở giải đua Le Mans, sau đó tạo ra những chiếc xe nghệ thuật mô phỏng những mẫu xe mà BMW đã hợp tác với các nghệ sĩ. Tôi đã làm khoảng 100 chiếc, ngoài những chiếc được gửi đi để trưng bày thì còn khoảng 40 chiếc. Có kích thước vừa vặn trong lòng bàn tay, những chiếc xe cỡ nhỏ này giống như những phiên bản thu nhỏ của những tảng đá lớn bộc lộ sức mạnh vĩ đại của thế giới tự nhiên. Rất ít người có thể nhìn thấy chúng ngoài đời thực, nhưng chúng ta có thể chiêm ngưỡng chúng thông qua ảnh chụp.

Đối với Gwon O-sang, nhiếp ảnh là gì và điêu khắc là gì?
Trước cả khi nhận được Giải thưởng Điêu khắc Kim Se-jung (Kim Se-jung Scupture Award) năm 2013, tôi đã được trao Giải thưởng Phê bình Nhiếp ảnh Sajin Bipyong (Saijin Bipyong Award) năm 2001. Triển lãm nước ngoài đầu tiên của tôi là triển lãm ảnh ở một bảo tàng mỹ thuật Nhật Bản. Những chiếc khuôn âm bản dùng để tạo hình tác phẩm điêu khắc, về mặt khái niệm, giống như những thước phim âm bản trong nhiếp ảnh bằng máy cơ. Về điểm này, tôi nghĩ rằng điêu khắc và nhiếp ảnh có phương thức giống nhau. Hơn nữa, bản đồ ba chiều hay công nghệ thực tế ảo tăng cường (augmented reality - công nghệ ghi nhận trạng thái vật lý xung quanh con người đồng thời chèn thêm các chi tiết ảo hóa nhờ vào điện thoại thông minh, máy tính hay các thiết bị điện tử khác - chú thích của người dịch) cho chúng ta thấy mình đang sống trong thời đại mà ảnh chụp được sử dụng như những mảnh ghép điêu khắc.

Nếu hỏi tôi - một người học chuyên điêu khắc - điêu khắc là gì thì tôi sẽ trả lời rằng những gì các nhà điêu khắc tạo ra đều là tác phẩm điêu khắc. Tuy nhiên, tôi vẫn đang tiếp tục thí nghiệm với mong muốn rằng những tác phẩm điêu khắc của mình được liên kết với bối cảnh chung của nghệ thuật điêu khắc. Tôi đã từng tìm hiểu về những nhà điêu khắc thời Phục hưng như Jeanne Lorenzo Bernini, và tôi cũng thích những tác phẩm điêu khắc của họa sĩ trường phái ấn tượng Amedeo Modigliani.

Sự chú ý của tôi gần đây chuyển sang những tác phẩm điêu khắc trừu tượng mà tôi có thể dán ảnh lên đó, và tôi đã nghĩ đến Henry Moore. Khi tái hiện một cách sáng tạo cơ thể con người, những nhà điêu khắc khác thay đổi cơ bắp và xương, còn Moore thì hơi điên rồ. Người ta nói rằng ông ấy có thể sáng tạo ra những phom dáng phóng khoáng như vậy là bởi trong Chiến tranh thế giới thứ hai, ông từng trú ẩn trong hầm phòng không và vẽ những bức tranh chì trong bóng tối của căn hầm. Trải nghiệm của chính tôi khi bị cô lập trong đại dịch COVID-19 đã giúp tôi hiểu rõ hơn những gì Moore đã trải qua trong chiến tranh và tình yêu gia đình của ông ấy. Trong tác phẩm mới của tôi, bạn có thể nhận ra phần nào sự tự do mới mẻ mà tôi có được từ việc liên hệ đến phương thức sáng tạo của Moore.

“2011 December” (Tháng Mười hai năm 2011). 2012. Kỹ thuật in light-jet, khung gỗ. 217,6 × 172 cm.
Loạt tác phẩm “The Flat” được tạo ra bằng cách cắt các ảnh chụp từ tạp chí, sắp xếp chúng trong không gian ba chiều rồi chụp ảnh chúng một lần nữa để có sản phẩm cuối cùng là ảnh phẳng.
ⓒ Phòng trưng bày Arario